‘කමලා හැරිස්’ කියන නම මේ වෙද්දි එක පාරක්වත් ඕගොල්ලන්ගෙ කන වැකිලා නැති වෙන්න බෑ. මොකද මෑත කාලේ ලෝකයේ වැඩි ම අවධානය දිනාගත් කාන්තාව ඇය කිව්වොත් හරි. ඇමරිකාවේ නව ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් විසින් සිය උප ජනාධිපති තනතුරට පත් කර ගැනුණු පුද්ගලයා තමයි කමලා හැරිස් කියන්නෙ.
අලුතින් පත් වෙන ජනාධිපතිවරයෙකු විසින් උප ජනාධිපති කෙනෙක් පත් කරගැනීම සාමාන්‍ය කාරණයක් වුණත්, කමලා හැරිස් මේ ධුරයට පත් වීම සම්බන්ධ විශේෂත්වයන් කීපයක් ම තියනවා.
අපි මේ කතා කරන්න යන්නෙ ඒ ගැන.
‘කමලා දේවි හැරිස්’. ඇමරිකාවේ 49 වැනි උප ජනාධිපති.
කමලා හැරිස් කුඩා වියේදී
ඇය ඉපදුණේ ඇමරිකාවේ කැලිෆෝනියා ප්‍රාන්තයේ ඕක්ලන්ඩ්වලදි. 1964 ඔක්තෝබර් 20 වෙනිදා. ඇමරිකාවේ උපන් කෙනෙකුට කමලා දේවි වගේ නමක් එක්ක හැරිස් වගේ වාසගමක් පිහිටන්නෙ කොහොමද?
කමලා හැරිස්ගේ දෙමාපියන්
කමලා හැරිස්ගේ දෙමාපියන් උපතින් ඇමරිකානුවන් නෙමෙයි. ඇගේ පියා ඩොනල්ඩ් ජේ. හැරිස් ජැමෙයිකානුවෙක්. ඔහු ස්ටැන්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්යවරයෙකු ලෙස සේවය කළා. ඇගේ මව ශ්‍යාමලා ගෝපාලන් ඉන්දියානුවෙක්. තමිල්නාඩුවේ උපන් ඇය ඇය ජීව විද්‍යාඥවරියක් වගේ ම පිළිකා රෝගය පිළිබඳ පර්යේශිකාවක් වුණා. ඇය ඇමරිකාවට පැමිණ තිබෙන්නේ 19 හැවිරිදි වියේදී. කමලා හැරිස්ගේ බාල සොයුරිය මායා ලක්ෂ්මි හැරිස් නීතිඥවරියක් වගේ ම ලේඛිකාවක් ලෙස කටයුතු කරනවා.
දෙමාපියන් මිශ්‍ර ජාතික අනන්‍යතාවලින් යුතු වීම නිසා නිසා කුඩා වියේ පටන්ම වරින් වර ජැමෙයිකාවේත් ඉන්දියාවේත් සංචාරය කරන්නට කමලා හැරිස්ට හැකි වී තිබෙනවා. ඒත් ඇය හත් වැනි වියේ පසු වන විට ඇගේ දෙමාපියන් දික්කසාද වීමට තීරණය කළා. දික්කසාදයෙන් අනතුරුව කමලා සහ ඇගේ සොයුරිය හැදී වැඩී ඇත්තේ සිය මව සමග. ඒ අනුව මව් පාර්ශ්වයේ ඥාතීන් එක්ක වඩාත් සමීප වෙන්න ඔවුන්ට අවකාශය ලැබුණා. ඉන්දීය සිවිල් සේවයේ නිරතව සිටි සිය මවගේ පියා වන පී. වී. ගෝපාලන්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ස්ත්‍රී අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ අදහස්, තම සිතුම්පැතුම් වෙනස් කරන්නට බෙහෙවින් බලපෑ බව කමලා කියනවා.
කමලා හැරිස් සහ මායා හැරිස් කුඩා වියේදී සිය මව සමග
ලෝකේ කොහේ වුණත්, මිශ්‍ර අනන්‍යතාවකින් යුතු ගැහැනු දරුවන් දෙදෙනෙකු උස්මහත් කිරීමේ දී දික්කසාද වූ තනි මවක් මුහුණ දෙන දුෂ්කරතා සහ බාධක බොහෝ බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නෑ. ඒත් තමන්ගේ අනන්‍යතාව නොසඟවා එය අභිමානයක් ලෙස සැලකීමටත්, එළඹෙන සියලු අභියෝගවලට ශක්තිමත්ව මුහුණ දීමටත් තමාටත් සොයුරියටත් හැකි වුණේ, තම මවගේ ප්‍රගතිශීලී අදහස් හේතුවෙන් යැයි කමලා හැරිස් කියනවා.
දේශපාලන විද්‍යාව සහ ආර්ථික විද්‍යාව අධ්‍යයනය කරමින් 1986 දී ඇමරිකාවේ හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ප්‍රථම උපාධිය සම්පූර්ණ කළ කමලා හැරිස්, පසුව කැලිෆෝනියා විශ්වවිද්‍යාලයේ හේස්ටින්ග්ස් කොලේජ් වෙතින් නීති උපාධියක් ලබා ගත්තා. නීතිඥවරියක ලෙස ක්‍රමයෙන් සිය වෘත්තිය ජීවිතයේ හිනිපෙළ නඟින ඇය, 2003 වසරේ දී සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝහි දිස්ත්‍රික් නීතිපති පදවියට පත් වුණා. පසුව 2011 සිට 2017 දක්වා ඇය කැලිෆෝනියා ප්‍රාන්තයේ නීතිපතිවරිය ලෙස කටයුතු කළා.
කමලා හැරිස් ජෝ බයිඩන් සමග
එක් පසෙකින් කළු ජාතිකයෙකු සහ ආසියාතිකයෙකු වීමත්, අනෙක් පසින් කාන්තාවක වීමත් යන කාරණා, ඇමරිකාව තුළ ඇගේ වෘත්තිමය ගමනට සේ ම පෞද්ගලික ජීවිතයටත් බාධා එල්ල කළ අවස්ථා බොහෝ වන බව කමලා හැරිස් පවසා තිබෙනවා. එහෙත් සමේ පැහැය, පවුල් පසුබිම හෝ ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය මත කිසිවෙකු වෙනස් කොට සැලකීම නොකටයුතු බවත්, එවැනි බාධක අධිෂ්ඨානයෙන් සහ උත්සාහයෙන් පැරදවිය හැකි බවත් ඇය ඔප්පු කර පෙන්වා අවසන්.
2014 දී යුදෙව් ජාතික ඩග් එම්හොෆ් නම් නීතිඥයා සමග විවාපත් වුණ කමලා හැරිස් ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් විදිහට 2017 සිට 2021 දක්වා ඇමරිකාවේ සෙනෙට් සභාව නියෝජනය කළා. 2020 දී පළමුව ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂ ජනාධිපති අපේක්ෂකත්වය සඳහා තරග කළ ඇය පසුව ඉන් ඉවත් වී ජෝ බයිඩන් වෙත සහාය පළ කළා. පසුගිය ජනාධිපතිවරණයෙන් ඇමරිකාවේ හිටපු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් පරදවා ජෝ බයිඩන් ජය ගැනීමත් සමග ඇය සිය උප ජනාධිපති අපේක්ෂිකාව ලෙස නම් කිරීමට ජෝ බයිඩන් කටයුතු කළා.
කමලා හැරිස් දිවුරුම් දීමේ උත්සවයේදී
ඒ අනුව 2021 ජනවාරි 20 වැනිදා පැවති ඇමරිකාවේ නව ජනාධිපති දිවුරුම් දීමේ උත්සවයේ දී, ලෝක බලවතාගේ ප්‍රධාන සහායිකාව වන්නට 56 හැවිරිදි කමලා හැරිස්ට හැකි වුණා. ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ඉහළ ම තනතුරකට පත් පළමු කාන්තාව වෙන්නෙ කමලා හැරිස්. ඇමරිකාවේ උප ජනාධිපති තනතුරට පත් පළමු කාන්තාව විදිහට වගේ ම, ඇමරිකාවේ උප ජනාධිපති තනතුරට පත් පළමු අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවා විදිහටත්, පළමු ආසියානු ඇමරිකානුවා විදිහටත් කමලා හැරිස්ගේ නම ඉතිහාසයට එක් වෙනවා.
